Utworzony został w 1977 r. w celu ochrony malowniczych terenów polodowcowych, ekosystemu oraz obiektów związanych z historią i z kulturą rejonów północno-wschodniej Polski. Planowane jest stworzenie parku narodowego. Park położony jest na terenie powiatów: piskiego, szczycieńskiego i mrągowskiego. Jest to jeden większych parków krajobrazowych w kraju – całkowita jego powierzchnia wynosi 536,55 km². W skład parku wchodzi część Puszczy Piskiej z rzeką Krutynią oraz 11 rezerwatów przyrody (m. in. rezerwaty Czapliniec, Jezioro Łuknajno, Krutynia i Zakręt).
Do najbardziej unikatowych gatunków fauny występujących w Mazurskim Parku Krajobrazowym należą: kiełż (skorupiak uznany za relikt epoki polodowcowej) oraz żółw błotny (przedstawiciel epoki przedlodowcowej). Atrakcją są także koniki polskie, które przebywają w Popielnie na obszarze parku. Natknąć się tu można także na ssaki roślinożerne i drapieżne oraz wiele gatunków ptactwa drapieżnego i wodnego. Jeśli zaś chodzi o florę to spotkamy tutaj m. in.: kosaćce syberyjskie, rośliny storczykowate (np. obuwiki) czy drapieżne rosiczki. Mazurski Park Krajobrazowy porośnięty jest lasem grądowym (formacja złożona głównie z grabów i dębów), borem sosnowym i olsem.
Park ten nie opiera się tylko na faunie i florze – jego istotnym elementem są także historia i kultura. Odkrycia archeologiczne pozwalają twierdzić, że ludzie przebywali na tych obszarach już podczas paleolitu czyli ok. 10 tys. p.n.e. w epoce kamienia. W epokach brązu i żelaza zaczęli się tutaj budować pierwsze osady, powstały także cmentarzyska oraz typowe dla tych czasów mogiły w formie kurhanów. Jeśli zaś chodzi o wartości kulturowe - ważnymi ich elementami są zachowane na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego jest tradycyjna zabudowa leśna i rolnicza z przełomu XIX i XX w. czy drewniane chałupy. Znajdziemy tu także sporo zabytków architektury sakralnej: cerkiew, stara obrzędowe klasztory, gotycki kościół w Nawiadach czy neogotycki w Ukcie.